ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Τρίτη 10 Μαΐου 2016

Οργή




     Είτε πάνω στην οργή σου πετάξεις κάνα δυο πιάτα στον τοίχο, είτε σφάξεις κάποιον με μαχαίρι, ανάμεσα σ' ένα πτώμα και τα θρύψαλα δεν υπάρχει καμία διαφορά. Δε θεωρείς σε μια τέτοια κατάσταση ένα φόνο χειρότερο από την έλλειψη του σερβίτσιου σου.

     Οργή είναι η κατάσταση στην οποία είσαι σε θέση για το χειρότερο και στην οποία η χειρότερη πράξη δεν σημαίνει περισσότερα από μια στερημένη νοήματος χειρονομία. Η οργή βρίσκεται στην απέναντι όχθη της ηθικής και της συνείδησης. Παραλύει κάθε περίσκεψη. Αποκλείει κάθε σημασία. Δεν μιλάμε πια για ένα εμπόδιο, ούτε καν για μια λεπτή μεμβράνη, ανάμεσα σε πρόθεση και εκτέλεση – είτε αν η πράξη έχει ως αποτέλεσμα ένα ανοιγμένο κρανίο είτε ένα σπασμένο χερούλι κούπας. Η οργή γνωρίζει μόνο ένα επακόλουθο: τον πονοκέφαλο μετά το μεθύσι, τη μεταμέλεια.

     Τύφλωση και δράση έχουν γίνει ένα και γι' αυτό είναι εδώ το όλον τόσο μικρής σημασίας όσο και ο πιο αδύναμος κρίκος: η τύφλωση. Μπορείς πάνω στην οργή σου να σκοτώσεις άνθρωπο ή να φας το καπέλο σου. Αλλά ακόμα και ως εξολοθρευτής μιας ολόκληρης οικογένειας παραμένεις ένας εγκληματίας μεγέθους καπέλου.

     Δεν εννοώ τις παθήσεις των επαγγελματιών οξύθυμων. Αυτοί γίνονται κόκκινοι, μωβ, κίτρινοι και πράσινοι χωρίς ποτέ να κάνουν κακό. Ή ξεφυσάνε από τη μύτη τους ή από τ' αυτιά τους λίγα σύννεφα από την γκάμα των χρωμάτων τους. Ίσως, σε πολύ άσχημη διάθεση, να πεταχτούν και τα μάτια τους από τη θέση τους. Αλλά δεν προχωρά παραπέρα. Καμιά μύγα δεν διατρέχει κίνδυνο. Κανένα σπουργίτι δεν θα πέσει από τη στέγη.

     Η οργή τους έρχεται από μέσα προς τα έξω αντί να πέσει απευθείας πάνω τους. Είναι μια εκ γενετής ιδιοσυγκρασία – δεν τους αρπάζει τον σβέρκο τους απ' έξω ώστε μ ' αυτόν τον τρόπο να τους κάνει ανίσχυρους. Είναι μια ενίσχυση, όχι μια αποσύνδεση από τις ορέξεις τους. Οι από φύση οξύθυμοι, αυτοί του καθημερινού είδους, θέλουν δράση, διπλασιασμένη, εκατό φορές περισσότερη, με χίλιες πτυχές και δεν κάνουν τίποτα εντελώς. Η αληθινή οργή – η κοσμική, θα έλεγα, η από ένα ανώτερο χέρι προερχόμενη - δεν θέλει τίποτα και κάνει το χειρότερο.

     Είναι στο χέρι του ανθρώπου να υπολογίσει κάτι, όταν δεν έχει κανένα έλεγχο πάνω στον εαυτό του; Μπορείς να του προσάψεις υπαιτιότητα ή υπευθυνότητα – ή όπως αλλιώς το ονομάζουμε – αν αυτός δεν ενεργούσε εξ ονόματος του εαυτού του;

     Μόνο στο μυστικισμό και στην τυφλή οργή λέμε ότι ένας άνθρωπος χάνει τη συνείδηση του και το σώμα του. Η έκσταση του να γίνεις ένα με το Θεό και μια πάθηση που οδηγεί σε δολοφονία και ανθρωποκτονία μπορούν έτσι να ευθυγραμμιστούν. Όποιος, κατεχόμενος από οργή, σύρει ένα δημόσιο υπάλληλο με την πλάτη του από το γκισέ προς τα έξω και από εκεί πάνω σ' ένα ματωμένο κρεββάτι με καρφιά, σπασμένα γυαλιά και περιπλεγμένο συρματόπλεγμα ή κάνει στάχτη μια ολόκληρη γειτονιά όπου εκατοντάδες άνθρωποι υποκύπτουν στα τραύματά τους, ενεργεί όπως ένας άγιος. Υπακούει μια φωνή που δεν είναι δική του.

     Μαρτυρεί την διορατικότητα της ανθρώπινης ψυχής και είναι, όπως κι αν το δεις, μια απόδοση φόρου τιμής στις υψηλότερες πνευματικές αξίες, όταν ένας νομοθέτης τιμωρεί λιγότερο ένα έγκλημα πάθους από ένα κακούργημα που έχει εκτελεστεί εν ψυχρώ. Δυστυχώς η νομοθεσία έγινε, απ' αυτήν την άποψη, μόνο πιο βάρβαρη και πιο λαϊκίστικη.

     Ίσως να μην υπάρχει πια παρά ελάχιστο αληθινό πάθος, αληθινή οργή. Έχουν απομείνει, τελικά, τη σήμερον και ελάχιστοι άγιοι.

     Η οργή είναι, όπως και η έκσταση, άπιαστη. Δεν γνωρίζουμε πότε έρχεται, από που έρχεται. Αυτός πάνω στον οποίον θα κατέλθει, βρίσκεται ακόμα σε βαθύτερα σκοτάδια. Ξαφνικά καταλαμβάνει πιθανώς κάποιον που έχει στη διάθεση του τα μέσα για να καταστρέψει τον κόσμο. Αυτός, χωρίς να θέλει και μέσα σε ένα σύννεφο άγνοιας, θα πατήσει το διάσημο κόκκινο κουμπί. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο απ' το να τον συγχωρήσουμε εκ των προτέρων.


Μετάφραση από τα Ολλανδικά: Τρύφων Λιώτας
Λίγα λόγια για το βιβλίο και τον συγγραφέα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

« PREV
NEXT »

Δεν υπάρχουν σχόλια

Δημοσίευση σχολίου